highlights

2009 BIVAK / DRE WAPENAAR RETROSPECTIVE
2005 SAFE, Design Takes on Risk. MoMA NEW YORK
2007 COURTYARD-C-PAVILION MASSACHUSETTS MUSEUM OF CONTEMPORARY ARTS
2003 SHINE, MUSEUM BOIJMANS VAN BEUNINGEN

2003 SHINE, MUSEUM BOIJMANS VAN BEUNINGEN

2003 febr-april

"SHINE, wishful fantasies and visions
of the future in contemporary art."

Museum Boijmans van Beuningen,
Rotterdam, the Netherlands.
group show

Dré Wapenaar's Birthingtent

Zoals Rince de Jong de kunst infiltreert met een onopgesmukt verslag van de oude levensdag, zo probeert andersom Dré Wapenaar in het leven door te dringen met beelden die de rituelen van leven en dood versterken. Wapenaar (1961, Berkel en Rodenrijs) werkt op het kruispunt van architectuur, design en beeldende kunst, als een regisseur van ontmoetingen. Hij bouwt sociale sculpturen: een tentenkamp in de vorm
van een paddenstoelenkring; een krantenkiosk met het silhouet van een communicatiesatelliet. Zijn Dodenbivak (2002) is een rechthoekige tent van semi-transparant blauw doek. De contouren zijn open, in het midden
van de lichte constructie hangt de baar * los van de grond, als in een
opwaartse beweging. Pendant van dit dodenbivak is de Baartent (2003) in de vorm van een bol. Hierin is een bad ondergebracht waarin de moeder haar weeën kan opvangen, terwijl voor de baby de overgang van baarmoeder naar buitenwereld vloeiend verloopt. Het dak van de Baartent kan open, zodat het kind in een veilige omhulling, toch onder de sterrenhemel op aarde kan komen.

SHINE
Wensdroom en toekomstvisioen in de hedendaagse kunst

Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
22 februari 2003 tot en met 20 april 2003

SHINE presenteert: wensdromen en toekomstvisioenen in de actuele beeldende kunst. De tentoonstelling brengt een twintigtal kunstenaars samen uit binnen- en buitenland. Zij geven uitdrukking aan ons verlangen los te komen van de harde realiteit. Hun werk is even optimistisch als kritisch. De hoop het millennium met een schone lei te kunnen beginnen , mag op 11 september 2001 zijn vernietigd; dit is slechts een reden te meer ruimte te maken voor goede moed. SHINE houdt het ideaal voor ogen in de weerbarstige werkelijkheid.

Met een diversiteit aan sculpturen, video-installaties en schilderijen vormt de tentoonstelling een verrassende, visionaire enscenering. Het middelpunt van de presentatie is een meesterwerk uit de vaste collectie van Museum Boijmans Van Beuningen: ‘Een Computer die alle problemen de wereld uit zal helpen’ van de Amerikaanse kunstenaar Walter De Maria (1935). Deze vloersculptuur werd in 1984 speciaal vervaardigd voor de grootste museumzaal, met een oppervlak van 40 x 40 meter. Vanwege zijn afmetingen kan het werk maar zelden worden geëxposeerd. Het bestaat uit 75 metalen staven, die een blinkend patroon vormen op de vloer, een lijnenspel van gepolijst roestvrij staal. De sculptuur is gefacetteerd als een diamant. Drie driehoekige staven liggen in het gelid met vier vierkantige staven die steeds verder verspringen in een reeks die oploopt tot en met twaalf twaalfkantige staven. Halogeenlampen pal erboven zetten de computer als het ware aan: in het heldere licht lijkt de sculptuur te zweven. SHINE spiegelt zich aan de blinkende belofte van deze monumentale ‘Computer die alle problemen de wereld uit zal helpen’.

De deelnemende kunstenaars geven allen op hun manier glans aan de nuchtere werkelijkheid. Een doorsnee achtertuin werd door de Amerikaanse Liza Lou (1969) nagebouwd op ware grootte, maar dan met glinsterende glaskraaltjes en pailletten. Compleet met grasmaaier en al is het gezellige tuintje (Back Yard, 1995-97) veranderd in een betoverend kitschparadijs.
Bij de eveneens uit Amerika afkomstige schilder Fred Tomaselli (1956) verschijnt de Tuin van Eden als een psychedelische projectie, die ook de giftige kant van de schoonheid onthult. Tomaselli maakt gebruik van de verraderlijke macht van het medicijn als tegengif op de harde werkelijkheid. Pillen, variërend van paracetamol tot en met verdovende middelen als LSD, waaieren in zijn collages uit tot een vuurwerk van drugs voor het oog.
In de frisse lucht in de binnentuin van Museum Boijmans Van Beuningen heeft de Rotterdamse beeldhouwer en tentenbouwer Dré Wapenaar (1961) intussen zijn spiksplinternieuwe Baartent (2003) opgezet. De Baartent is een schuilplaats voor het ritueel van de bevalling en een huldiging van het nieuwe leven. Het fantastische, bolvormige bouwsel garandeert een vloeiende overgang van baarmoeder naar buitenwereld, terwijl de baby tegelijk onder de sterrenhemel ter wereld kan komen.

De tentoonstelling SHINE is bedacht en georganiseerd door de Stadscollectie Rotterdam, die in 2003 sinds vijftien jaar een zelfstandig onderdeel vormt van Museum Boijmans Van Beuningen. De Stadscollectie plaatst beelden en denkbeelden van kunstenaars uit Rotterdam in een geëigend mondiaal perspectief, . Dit doet zij middels via tentoonstellingen en publicaties die een wisselwerking aangaan met de internationale collectie moderne kunst van het museum en daarnaast met bruiklenen uit alle windstreken.

Evenals Dré Wapenaar, is Jean Marc Spaans (1967) één van de participanten uit de Stadscollectie. Spaans maakt verleidelijke foto’s van choreografieën met licht in de ruimte. Het licht vormt bijvoorbeeld een dansend spoor van veelkleurig cirkelende stralen, een kring rond de kunstenaar zelf, die dit werk choreografeerde en opnam in dezelfde zaal waar Walter De Maria’s Computer ligt te glanzen. De foto’s van Spaans maken het zweverige begrip aura zichtbaar, op een speelse en elegante manier. Nu eens verschijnt de kunstenaar als een mysticus, stralend en energetisch, dan weer als een charmeur die zichzelf portretteert als een lichtend rode roos.
Met licht werkt ook de winnaar van de Engelse Turner Prize, Martin Creed (1968). In diverse grote stadscentra, binnen en buiten het museum, heeft Creed de afgelopen jaren zijn variaties op reguliere neonreclames laten zien. Creeds slagzinnen raken aan algemene gevoelens van onrust. In zijn neons knipperen eeuwig sussende zinnen als ‘Sorge dich nicht’ of ‘Everything is going to be alright’.

Het volledige gezelschap aan SHINE deelnemende kunstenaars bestaat uit:
Paul Cox, Martin Creed, Walter De Maria, Jeroen Eisinga, Daan van Golden, Christian Jankowsky, Rince de Jong, Liza Lou, Tracey Moffatt, Saskia Olde Wolbers, Roman Opalka, Gerco de Ruyter, Maria Roosen, Jean Marc Spaans, Fiona Tan, Henk Tas, Fred Tomaselli en Dré Wapenaar.

Bij de tentoonstelling verschijnt een boek, in samenwerking met NAi Uitgevers in Rotterdam. Het boek SHINE wordt vormgegeven door het Rotterdamse ontwerpbureau 75B. Naast afbeeldingen van de geselecteerde kunstwerken, bevat het boek drie essays. Wilma Sütö, conservator van de Stadscollectie en samensteller van SHINE, schrijft onder de titel Dromen met wijd open ogen over het thema van SHINE. Haar essay over de macht van de verbeelding vormt tevens de inleiding op de bijeengebrachte kunstwerken. Schrijver Bas Heijne houdt in zijn essay De wereld als levend kunstwerk een verrassend pleidooi voor een omwenteling in onze manier van kijken in deze nieuwe, direct al ontnuchterde eeuw.
‘Waar is het geluk?’ is tenslotte de vraag waarop de Franse filosoof Michel Onfray het antwoord zoekt in zijn essay Genieten en doen genieten.
Het rijk geïllustreerde boek is tweetalig, is tweetalig, Nederlands en Engels.

SHINE biedt, zowel op de tentoonstelling als in het boek, meer dan ogentroost: een reflectie op het bestaan.
Site: StudioGloriusVandeVen